شاخص آلودگی هوا هر روز رکوردهای جدیدی را ثبت میکند و این بدان معناست که هر روز سلامتی ما با خطرات جدیتر و شدیدتری رو به رو میشود. بنا به گزارشهای معتدد، میزان آلودگی هوا رابطه مستقیمی با بیماریهای قلبی، عروقی و سرطانهای مختلف دارد. تنها در کشور آمریکا، سالانه بیش از 100 هزار نفر به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست میدهند. حال تصور کنید که در کشور ما، با وجود کلانشهرهای آلوده بسیار این وضع چگونه میتواند باشد؟ هیچ یک از ما به تنهایی نمیتوانیم با آلودگی هوا مقابله کرده و آن را از بین ببریم، با این حال قدمهای کوچکی وجود دارند که میتوانند از ما در برابر خطرات آلودگی هوا تا حد مناسبی محافظت کنند
وقتی صحبت از آلودگی هوای شهرها میشود، موارد زیر بخشی از منابع اصلی این مشکل هستند
ترافیک
اکثر آلایندههای خطرناکی که در هوای شهرها وجود دارند، بر اثر ترافیک و اگزوز ماشینها هم تولید میشوند. این آلایندهها شامل بنزن، مونوکسیدکربن و اکسیدهای نیتروژن هستند. علاوه بر آن برخی از ترکیبات تولید شده توسط ماشینها، میتوانند با مواد شیمیایی موجود در هوا واکنش داده و دی اکسید نیتروژن و گاز خطرناک ازن را به وجود بیاورند. آلایندههایی که عوارض بسیار زیادی را برای سلامتی انسان به همراه دارند.
احتراق
احتراق، چه در اثر سوختن زغال سنگ، آتش سوزی، پخت و پز در هوای آزاد یا آتش سوزی در محیط داخلی باشد، آلایندههای بسیار زیادی را وارد محیط میکند.
آلودگی صنعتی
واحدهای صنعتی آلایندههای بسیار زیادی را وارد هوا میکنند که مهمترین آنها مونوکسیدکربن، ازن و ترکیبات آلی فرار است
آب و هوا
.آب و هوا تاثیر چمشگیری روی غلظت آلایندههای موجود در هوا دارد
آفتاب میتواند با ترکیبات موجود در هوا واکنش داده و باعث تشکیل دود شود. در این میان دمای بالاتر هوا می تواند این واکنشها را تسریع کند. از سوی دیگر پدیده وارونگی دما باعث به دام افتادن آلودگی هوا در ارتفاعات پایین زمین میشود. علاوه بر این مواردی که گفته شد، استفاده از مواد شیمیایی در پروژههای عمرانی و هنری، آشپزی، مصرف دخانیات و موارد بسیار دیگری وجود دارند که باعث افزایش تولید آلایندههای موجود در هوا میشوند
در روزهای آلوده برای حفظ سلامتی خود چه کارهایی انجام دهیم؟
مسیرهای رفت و آمد خود را تغییر دهید
میدانستید که غلظت آلودگی در هر خیابانی میتواند متفاوت به بقیه خیابانها باشد؟! بررسیهای انجام شده توسط صندوق محافظت از محیط زیست نشان میدهد که میزان الایندهها در هر خیابان شهر متفاوت از دیگری است. سعی کنید در روزهای آلوده سال، از خیابانهای خیلی شلوغ و مسیرهایی که بیشتر مورد استفاده کامیونها قرار میگیرد، برای رفت و آمد استفاده نکنید. با انجام این کار آلودگی بسیار کمتری را وارد بدن خود میکنید. همچنین در صورت امکان بهتر است زمان رفت و آمد و فعالیت روزانه خود را عوض کنید. آلودگی ناشی از ترافیک معمولاً در ساعات شلوغی و زمان وارونگی دما به اوج خود می رسد
حتما ماسک بزنید
بعد از شیوع ویروس کرونا، حالا دیگر ماسک به یک همراه همیشگی تبدیل شده و احتمالا خیلی سخت نیست که پس از پایان این دوران، همچنان در روزهای آلوده برای حفظ سلامتی خود از ماسک استفاده کنیم. ماسکهای N95 و انواع قدرتمندتر آن برای فیلترکردن ذرات آلاینده گزینه مناسبی هستند. همچنین سعی کنید موقع راه رفتن یا حرف زدن ماسک خود را از روی صورتتان برندارید تا استفاده از آنها موثر واقع شود.
از دستگاه تصفیه هوا استفاده کنید
شاید تصور کنید که اگر در روزهای آلوده از خانه خارج نشوید، هیچ خطری شما را تهدید نمیکند. این در حالی است که کارشناسان کیفیت هوا میگویند که کیفیت هوای خانه شما اگر از هوای بیرون بدتر نباشد، چندان بهتر نیست! از طرفی در روزهای آلوده، تهویه هوا یعنی جایگزین کردن هوای آلوده بیرون با هوای داخل! بنابراین چنین راهکارهایی هم مناسب نخواهند بود. در این میان ما بیش از 80% روز را در محیطهای بسته سپری میکنیم و اگر راهکاری برای پاکسازی هوای محیطهای داخلی داشته باشیم، بخش بزرگی از مشکل را حل کردهایم. استفاده از یک دستگاه تصفیه هوای مناسب به شما کمک میکند تا اکثر آلایندههای موجود در هوا را پاکسازی کنید! دستگاههای تصفیه هوا انواع مختلفی دارند، اما بهترین نوع آنها دستگاههایی هستند که از فیلتر هپا و کربن اکیتو برای تصفیه هوا استفاده میکنند
به تغذیه خود توجه ویژهای داشته باشید
ذرات معلق و گازهای مضر موجود در هوای آلوده باعث افزایش التهاب در بدن میشوند. بنابراین، خوردن مواد غذایی غنی و حاوی آنتی اکسیدان به شما کمک میکند تا در برابر آلایندهها مقاومتر باشید. توصیه ما این است که حتما ویتامینهای B ، C ، D و E را در رژیم غذایی خود بگنجانید و از مواد حاوی اسیدهای چرب هم بهره ببرید. از غذاهایی مثل ماهی، روغن ماهی، مرکبات، زیتون، سبزیجات برگ دار، جوانه ها و موادی از این دست استفاده کنید
از گیاهان آپارتمانی استفاده کنید
از خانه خارج میشویم و به طبیعت میرویم تا در کنار گیاهان هم هوای تازه بیشتری دریافت کنیم و هم میزان استرسمان را تا حد ممکن کاهش دهیم. گیاهان آپارتمانی هم دقیقا همین کاربرد را دارند. هر چند که آنها به تنهایی نمیتوانند همه آلایندههای موجود را پاکسازی کنند، اما وجود آنها به فضای خانه کمکهای زیادی میکند. گیاهان آپارتمانی را در مناطق مختلف خانه قرار دهید تا از توانایی تصفیه کیفیت هوا حداکثر بهره را ببرید
از جمله محبوبترین گیاهان تصفیهکننده آپارتمانی میتوان به موارد زیر اشاره کرد
گیاه عنکبوتی
دراسنا
پوتوس طلایی
آرکا
بامبو
استفاده از پاککنندههای شیمیایی را به حداقل برسانید
استفاده دائمی از محصولات تمیزکننده شیمیایی متداول، بسیاری از مواد شیمیایی را وارد محیط خانه میکند. به جای این پاککنندهها در صورت امکان از تمیزکننده طبیعی مثل سرکه سفید یا جوش شیرین استفاده کنید. مواد دیگری هم مثل پراکسید هیدروژن و نوشابه میتوانند به پاکسازی سطوح بدون تولید آلایندههای شیمیایی بسیار، کمک کنند